INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Władysław Adolf Semadeni      Władysław Semadeni, wizerunek na podstawie fotografii.
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Semadeni Władysław Adolf (1865–1930), superintendent (biskup) Kościoła ewangelicko-reformowanego w Polsce, nauczyciel. Ur. 3 VII w Warszawie, był synem Józefa (1812–1887), właściciela cukierni w Ogrodzie Saskim w Warszawie, i jego drugiej żony Marii Anny z Ragazzich (1834?–1891), bratankiem Antoniego (zob.).

S. ukończył w r. 1883 gimnazjum w Płocku. Następnie odbył studia na wydz. teologicznym uniwersytetu w Królewcu, które ukończył w r. 1887 z tytułem kandydata teologii. Po powrocie do Warszawy był praktykantem przy superintendencie ks. Auguście Diehlu, a po ordynowaniu go na duchownego w lipcu 1888 został delegowany na administratora parafii ewangelicko-reformowanej w Żychlinie koło Konina. W r. 1890 został wybrany przez zbór na stałego proboszcza i pełnił do połowy r. 1905 te obowiązki. Ok. r. 1900, nie przerywając pracy duszpasterskiej w Żychlinie, przeniósł się do Kalisza, gdzie był nauczycielem geografii i kaligrafii w 4-klasowej szkole dla dziewcząt, prowadzonej przez żonę S-ego Helenę z Haberkantów; do szkoły tej uczęszczała m.in. Maria Dąbrowska, wspominała później, że «wszystko tchnęło tam życzliwością do świata, do ludzi, do życia». Opisała ją także w „Nocach i dniach” (t. 3), jako szkołę Wenordenów, nadmieniając, że oboje «umieli wzbudzić zachwyt i ciekawość dla wykładanych przedmiotów». W l. 1903–5 S. objął również swą opieką duszpasterską nowo powstały zbór w Łodzi.

W lecie 1905 S. przeniósł się do Warszawy. W l. 1906–8 był wicedyrektorem Gimnazjum im. M. Reja, w którym równocześnie uczył religii wyznania ewangelicko-reformowanego i geografii. Wraz z Aleksandrem Świętochowskim, Wacławem Sieroszewskim i in. należał do współzałożycieli Związku Postępowo-Demokratycznego, a następnie był członkiem Polskiej Partii Postępowej. W r. 1908 powrócił do działalności duszpasterskiej i został drugim pastorem parafii w Warszawie. Został też przez Synod Kościoła powołany na radcę duchownego Konsystorza. Odsunął się w tym okresie od udziału w życiu politycznym. Po śmierci superintendenta ks. Fryderyka Jelena został S. w lutym 1910 pierwszym pastorem warszawskiej parafii, a wkrótce potem wybrano go na superintendenta Kościoła ewangelicko-reformowanego w Polsce i wiceprezesa jego Konsystorza. W kwietniu 1918 jako wirylista został członkiem Rady Stanu Król. Pol. Dużo energii poświęcił S. w przygotowywanie nowej ustawy kościelnej, a także współdziałał w sprawie zbliżenia różnych wyznań ewangelickich. Wziął m.in. udział w konferencji w Uppsali w marcu 1921, która dotyczyła sytuacji protestantyzmu w Polsce.

S. był człowiekiem wysoce wykształconym, znającym siedem języków żywych, a także łacinę, grekę i hebrajski. Opracował i wydał polskie tłumaczenie Katechizmu Heidelberskiego Z. Ursinusa i K. Oleviana (W. 1920); opublikował tekst wygłoszonego na uroczystości jubileuszu 150-lecia Zboru ewangelicko-reformowanego w Warszawie w marcu 1927 referatu pt. Z dziejów Zboru ewangelicko-reformowanego w Warszawie (W. 1927). Od najwcześniejszych lat był miłośnikiem muzyki. Grał na fortepianie i na skrzypcach, a także organizował w swym mieszkaniu wspólne muzykowanie. Znany był w Warszawie z tego, że na koncerty w Filharmonii chodził z partyturami, kontrolując czystość wykonania. Był współzałożycielem powstałego w r. 1922 Koła Płocczan. Zmarł 15 X 1930 w Warszawie i tu pochowany został na cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym.

W małżeństwie z Heleną z Haberkantów, córką pastora ewangelicko-augsburskiego Adama, siostrą chemiczki i przyrodniczki, pedagoga Wandy Haberkantówny (zob.), miał S. dwoje dzieci: Irenę, zamężną za Johnem P. Eliottem, zamieszkałą od r. 1926 w USA, i Tadeusza (zob.).

 

Fot. w zbiorach B. Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w W.; – Współcz. działacze polit.; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, W. 1994 (fot.); Łoza, Rodziny pol., III 63, 66; Szulcowie J. i E., Cmentarz Ewangelicko-Reformowany w Warszawie, W. 1989; Budrewicz O., Sagi warszawskie, W. 1990 I/III 357–62 (fot.); Kneifel E., Geschichte der Evangelisch-Augsburgische Kirche in Polen, Nürnberg [b.r.w.]; Konarski S., Ornowski M., Szkoła im. Mikołaja Reja w Warszawie, W. 1993; Księga pamiątkowa gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie […] 1906–1926, W. 1927 s. 34; Księga pamiątkowa Koła Płocczan, W. 1931 s. 288, 289, 294 (fot. po s. 296), 297, 298, 318; – Dąbrowska M., Pisma rozproszone, Kr. 1964 I 135; – „Jednota” 1930 nr 10 s. 161 (fot); „Kur. Warsz.” 1930 nr 285 (wyd. wieczorne) s. 9, nr 288 (wyd. wieczorne) s. 4; „Tyg. Ilustr.” 1930 nr 43 s. 910 (fot.); „Warschauer Tafeln” 1914–17 nr 11 s. 18.

Stanisław Konarski

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.